Post contents [Show]

• بیماری زردی یا یرقان چیست؟
  • بیماری زردی یا یرقان یکی از انواع بیماری های کبد و حالتی است که به ‌خاطر بالا رفتن میزان بیلی روبین باعث زرد شدن رنگ پوست، سفیدی چشم و غشاهای مخاطی می‌شود. 
  • بیماری یرقان در بزرگسالان می‌تواند نشانه وجود بیماری‌های زمینه‌ای باشد که معمولاً کبد یا صفرا را درگیر می‌کند. در کودکان هم رایج است به خصوص نوزادان در بدو تولد. عموماً زردی بدو تولد طی چند روز برطرف می‌شود.
• علت بیماری یرقان چیست؟
  • اگر میزان بیلی روبین زیاد از حد باشد سمی و خطرناک شده و باعث زردی می‌شود. سه علت اصلی که باعث افزایش بیلی روبین در بدن و علت زردی هستند شامل این موارد می‌شوند:
  • آسیب موقت یا دائمی کبد
  • انسداد کیسه صفرا یا مجاری صفراوی
  • شدت یافتن تخریب گلبول‌های قرمز خون
  • گاهی هم خود کبد دچار مشکل شده و علت بیماری یرقان، اختلالات کبدی یا عملکرد ضعیف کبد است:
  • هپاتیت ویروسی: انواع هپاتیت از جمله هپاتیت‌های A، B، C، D و E باعث التهاب موقتی کبد و هپاتیت‌های B و C هم موجب التهاب دائمی و مزمن کبد می‌شوند.
  • هپاتیت خود ایمنی: احتمال هپاتیت خود ایمنی بیشتر در مبتلایان به بیماری‌های خود ایمنی مثل تیروئید، دیابت، کولیت اولسراتیو، یا لوپوس مشاهده می‌شود. هپاتیت خود ایمنی باعث می‌شود که بدن خودش به سلول‌های کبد حمل کند.
  • بیماری کبدی الکلی: مصرف زیاد و طولانی‌مدت الکل به کبد آسیب می‌زند و باعث اختلال کبد می‌شود.
  • سندرم گیلبرت: بیماری ارثی بی‌خطری است که باعث اختلال در متابولیسم بیلی روبین کبد می‌شود.
• عوامل خطرساز یرقان یا زردی
  • یرقان اغلب در نتیجه یک اختلال زمینه ای اتفاق می‌افتد که یا باعث تولید بیش از حد بیلی روبین شده یا نمی‌گذارد کبد آن را دفع کند. هر دوی اینها منجر به رسوب بیلی روبین در بافت‌ها می‌شوند.
  • بیماری‌های زمینه ای که ممکن است باعث یرقان شود عبارتند از:
  • افراد مبتلا به کم خونی داسی شکل یا تالاسمی
  •  انسداد مجرای صفراوی: مانع تنظیم بیلی روبین توسط کبد می‌شود. 
  • سندرم گیلبرت: این یک بیماری ارثی است که توانایی آنزیم ها در دفع صفرا را مختل می‌کند.
  •  التهاب مجرای صفراوی: می‌تواند از ترشح صفرا و دفع بین بردن بیلی روبین جلوگیری کرده و باعث یرقان شود.
  •  کلستاز: جریان صفرا از کبد مختل می‌شود. صفرا حاوی بیلی روبین کونژوگه شده به جای دفع، در کبد باقی می‌ماند.
  •  التهاب حاد کبد: ممکن است توانایی کبد در ترکیب و ترشح بیلی روبین، اختلال ایجاد شده و در نتیجه تجمع بیلی روبین می‌شود.
  •  
• تشخیص یرقان چگونه است؟
• پزشک روند تشخیص یرقان را با گرفتن شرح‌حال فرد و معاینه فیزیکی او آغاز کرده و برای بررسی‌های بیشتر تست‌های آزمایشگاهی زیر را درخواست کند:
  • آنالیز نمونه ادرار فرد
  • تست‌ سنجش بیلی‌روبین خون: سطح بالای بیلی‌روبین غیر کونژوگه در مقایسه با سطوح بیلی‌روبین کونژوگه، یرقان همولیتیک را نشان می‌دهد
  • شمارش کامل سلول‌های خونی(آزمایش CBC) : این آزمایش سطح گلبول‌های قرمز، گلبول‌های سفید و پلاکت‌ها را اندازه می‌گیرد.
  • آزمایش‌های مربوط به انواع هپاتیت : در این آزمایش‌ها طیف وسیعی از عفونت‌های کبدی مورد بررسی قرار می‌گیرد
  • درصورتی‌که پزشک به انسداد کبدی مشکوک شده باشد، ساختار کبد را نیز بررسی می‌کند. در این موارد از تست‌های تصویربرداری شامل ام آر آی، سی‌تی‌اسکن و سونوگرافی استفاده می‌شود.
  •  
• برخی ازعلائم یرقان چیست:
  • گاهی بیماری یرقان بدون علائم و نشانه است؛ سرعت رشد بیماری و دلایل زمینه‌ای روی شدت نشانه‌های بیماری تأثیر می‌گذارند. زردی کوتاه‌مدت عمدتاً به ‌خاطر عفونت است و علائم زیر را در فرد ایجاد می‌کند:
  • اسهال
  • تب و لرز
  • درد شکم
  • خارش پوست
  • درد شکمی شدید
  • خونریزی یا کبودی آسان
  • بی‌اشتهایی ولاغری ناخواسته
  • زرد شدن رنگ پوست و سفیدی چشم.
  • مریضی یا بی‌حالی (علائم شبه آنفولانزا)
  • حالت تهوع همراه با استفراغ یا بدون استفراغ
•  زردی و یرقان  در نوزادان:
  • زردی نوزادان بیماری شایعی میان نوزادان تازه متولد است و معمولاً بدون درمان برطرف می‌شود، گاهی برخی مشکلات و بیماری‌های زمینه‌ای باعث زردی در نوزادان می‌شود:
  • تیروئید کم کار
  • وجود عفونت مجاری ادراری
  • ناسازگاری گروه و Rh خونی بین مادر و فرزند
  • انسداد و گرفتگی در مجاری صفراوی و کیسه صفرا
  • بیماری رزوس (وضعیتی که در آن آنتی‌بادی‌های مادر سلول‌های خونی نوزاد را از بین می‌برند)
  • سندرم کریگلر-نیجر (در این سندرم آنزیم‌هایی که وظیفه پردازش بیلی‌روبین را بر عهده دارد، مختل می‌شوند)
  •  
  • اگر شما علائم زردی یا یرقان را در خود یا اطرافیانتان می‌بینید، جهت بررسی علائم و تشخیص علت یرقان در بزرگسالان حتماً به پزشک مراجعه کنید. 
  {