آزمایش خون گنادوتروپین جفتی انسان (hCG) سطح هورمون اچ‌سی‌جی موجود در نمونه خون را اندازه‌گیری می‌کند. این تست برای تأیید یا ارزیابی باردار بودن انجام می‌شود. اگر سطح هورمون بالاتر از حد نرمال باشد میتواند بارداری را تأیید کند.حین بارداری ، سلولهای موجود در جفت در حال توسعه ، hCG تولید می کنند. جفت کیسه ای است که تخم را بعد از لقاح تغذیه می کند و به دیواره رحم می چسبد.hCG برای اولین بار می تواند حدود 11 روز پس از بارداری در یک نمونه خون تشخیص داده شود. میزان hCG هر 48 تا 72 ساعت دو برابر می شود. این میزان حدود 8 تا 11 هفته پس از بارداری به اوج خود می رسد. سطح hCG پس از آن کاهش می یابد و در ادامه دوران بارداری ثابت می ماند. همچنین، این آزمایش ممکن است در مواردی که نگرانی‌هایی در مورد بارداری وجود دارد نیز انجام شود. بسیاری از پزشکان در ویزیت های تایید بارداری از سونوگرافی ترانس واژینال استفاده می کنند تا شواهد قابل مشاهده (کیسه حاملگی) را ببینند.
آزمایش β-hCG همچنین زمانی استفاده می شود که در مورد عوارض بارداری از جمله سقط جنین نگرانی وجود دارد. در این شرایط آزمایش های تکراری ممکن است هر دو تا سه روز برای ارزیابی سرعت افزایش سطح β-hCG انجام شود.
اگر تحت درمان های باروری هستید، پزشک ممکن است درست قبل یا زمان پریودی درخواست آزمایش β-hCG بدهد تا مشخص شود که تلاش ها برای بارداری موفق بوده است. پزشکانی که برای بهبود شانس بارداری یا به عنوان بخشی از فرایند لقاح داخل رحمی (IUI) یا لقاح آزمایشگاهی (IVF) از واکسن hCG استفاده می کنند، باید آزمایش β-hCG را با دقت زمان بندی کنند. تا مطمئن شوند که دارو از بدن پاک شده است و بر روی نتایج آزمایش تاثیری نخواهد داشت.
سایر موارد کاربرد آزمایش β-hCG در طی بارداری عبارتند از:
- تعیین سن جنین: آزمایش β-hCG همیشه نمی تواند سن دقیق بارداری را مشخص کند. با این حال، نتایج این تست در کنار تاریخ آخرین قاعدگی می تواند به پزشک یک ایده کلی در مورد سن جنین بدهد. زیرا محدوده مورد انتظار hCG با گذشته هر هفته در سه ماهه اول تغییر می کند.
- غربالگری جنین: آزمایش β-hCG به عنوان بخشی از تست های غربالگری سه گانه و چهارگانه سرم مادر است. که بین هفته های 15 تا 20 بارداری برای ارزیابی برخی مارکرهای مربوط به مشکلات سلامت جنین از جمله سندرم داون انجام می شود.
علاوه بر بارداری، آزمایش β-hCG ممکن است به تشخیص برخی سرطان ها کمک کند.
سطوح β-hCG در بارداری:
اینکه سطح هورمون بالا باشد یا پایین، شاخص کلیدی بارداری سالم نیست. این به این دلیل است که عوامل زیادی می توانند بر سطح کل hCG تاثیر بگذارند. از جمله سیگار کشیدن مادر، وزن، نژاد، تعداد دفعاتی که یک زن زایمان کرده است و استفراغ شدید (تهوع صبحگاهی).
در عوض، پزشکان به دنبال این هستند که ببینند آیا سطح hCG هر 48 تا 72 ساعت از سطح اولیه ای که شروع به اندازه گیری کرده اند دو برابر می شود یا خیر. آنها در هفته های اولیه بارداری این افزایش را ارزیابی می کنند. زیرا طبیعی است که سطح hCG در حدود هفته 8 تا 11 بارداری به اوج خود برسد، سپس کاهش یابد.
اگر سطح β-hCG کمتر از سطح مورد انتظار باشد:
چنانچه سطح hCG پایین باشد، احتمالا چند روز دیگر آزمایش دیگری برای تایید افزایش یا عدم افزایش سطح hCG انجام می شود. همچنین اگر سطح beta-hCG کمتر از حد انتظار باشد (و در آزمایش های مکرر پایین بماند) این ممکن است نشان دهنده موارد زیر باشد:
- سن حاملگی اشتباه محاسبه شده است
- سقط جنین احتمالی
- حاملگی خارج از رحم (زمانی که تخمک بارور شده در خارج از رحم کاشته می شود).
اگر پزشک به یکی از این موارد مشکوک باشد، آزمایش های دیگری از جمله سونوگرافی ترانس واژینال برای تعیین وضعیت بارداری درخواست می دهد.
اگر سطح beta-hCG بالاتر از حد انتظار باشد:
دلایلی که سطح beta-hCG ممکن است بالاتر از حد انتظار باشد عبارتند از:
- حاملگی چند قلو
- تاریخ بارداری نادرست
- بارداری مولار (زمانی که به جای جفت توده از بافت در داخل رحم رشد می کند).
مجددا، یک نتیجه غیرطبیعی با تکرار تست و یا سایر تست ها و روش های ارزیابی دنبال می شود تا علت شناسایی شود.
