Risk of Ovarian Malignancy Algorithm
سرطان تخمدان چهارمین عامل مرگ و میر توسط سرطان درزنان در سراسر دنیا میباشدو ۵% مرگ ومیر ناشی از سرطان درزنان را تشکیل میدهد . این درحالیست که ابزاری برای تشخیص زود هنگام سرطان تخمدان وجود ندارد. لازم بذکر است که ۹۰% سرطان پستان با استفاده از ماموگرافی در مراحل اولیه و قابل درمان ، شناسایی میگردند و هم چنین غربالگری سرطان رحم با استفاده از پاپ اسمیر قابل انجام است که موجب شناسائی زودرس سرطان در مراحل اولیه میگردند در این مرحله سرطان هنوز تهاجمی نشده و قابلیت درمان دارد.
بیومارکرهای کلینیکال در تشخیص سرطان تخمدان
۱- Ca125 ((کانسر آنتی ژن ۱۲۵ )) یک گلیکو پروتئین است و با آنتی بادی ۱۲۵ OC قابل شناسایی است و مقدار upper limit آن در جمعیت سالم به میزان ۳۵Iu/ml می باشد . این مارکر غیراختصاصی است و درکارسینوماهای غیر تخمدانی (تومورهای اندومتریال ، پانکراس ، معده ، ریه ،کلورکتال) افزایش مییابد ودرنزد زنان در فاز فولیکولر نیز افزایش نشان میدهد. ونیز در بعضی از بیماریهای خوش خیم مثل هپاتیت ، اندومتریوزیس ، پریکاردیت ، افزایش می یابد بدین جهت CA125 برای غربالگری در جمعیت بدون علامت مفید نیست زیرا اختصاصیت بالائی برای سرطان تخمدان ندارد. این مارکر فقط در ۵۰% ، Stage I سرطان تخمدان بالاتر از نرمال را نشان میدهدو در Stage II ۹۰% بالاست ودر ۳و۴ بیش از ۹۰% مثبت است غلظت این مارکر به حجم و Stage تومر بستگی دارد.
۲- HE4 در سال ۱۹۹۹ مشخص شد که ژن مربوط به پروتئین ۴ ترشحی اپی دیدیم انسانی در افراد مبتلا به سرطان تخمدان بیش از حد بیان میگردند. این آنتی ژن تولید شده باوزن ملکولی پائین در غشاء بافت های تناسلی زنان و در مجاری تنفسی وجود دارد. وجود آن در سرم بیماران بعنوان یک بیومارکر قوی برای سرطان تخمدان معرفی شده است. گرچه اندازه گیریHE4 با میزان حساسیت ۷۲% و اختصاصیت ۹۵% به عنوان یک معیار مطمئن در تشخیص stage I تخمدان مفید است ولی ترکیب ۱۲۵ , HE4 CA و ارزیابی هم زمان این دو در سرم بیمار بنام تست Roma عامل دقیقتری برای شناسائی سرطان تخمدان می باشد و حساسیت تست رابه ۶/۷۸ % ارتقا میدهداختصاصیت آنرا به ۹۵% میرساند.
((Roma index))
همانطور که گفته شد ،ROMA-Index یک الگوریتم برای تخمین خطر بدخیمی تومورهای تخمدانها است که می توان آن را از مقادیر HE4 و CA-125 محاسبه کرد. این اندکس به عنوان کمکی برای ارزیابی خطر سرطان تخمدان عمل می کند. ترکیبی از مارکرهای تومور HE4 و CA 125 از نظر تشخیصی برتر از تعیین فردی هر یک از مارکرها است.
پیش بینی سرطان اپی تلیال تخمدان تحت عنوان Roma ((الگوریتم ریسک بدخیمی تخمدان)) نزد زنان قبل و بعد از یائسگی قابل انجام است و این زنان بدو گروه کم خطر و پرخطر طبقه بندی میگردند.
آستانه ی انتخاب شده برای ROMA:
زنان پیش از یائسگی:
= PP≥ 11.4%ریسک بالا برای تشخیص سرطان تخمدان اپیتلیالی
= PP≤ 11.4%ریسک پایین برای تشخیص سرطان تخمدان اپیتلیالی
زنان پس از یائسگی:
= PP≥ 29.9%ریسک بالا برای تشخیص سرطان تخمدان اپیتلیالی
= PP≤ 29.9%ریسک پایین برای تشخیص سرطان تخمدان اپیتلیالی
