Na یا سدیم موجود در ادرار یکی از الکترولیت های دفعی است که اندازه گیری آن برای بررسی و پایش تعادل آب و الکترولیتها بویژه سدیم، مسمومیت با آب، و کم آبی مورد استفاده قرار می گیرد.
سدیم (Na) کاتیون اصلی فضای خارج سلولی است و سطح سرمی آن در حدود ۱۴۰ mEq/L می باشد.غلظت سدیم درون سلولی تنها ۵ mEq/L است. بنابراین نمکهای سدیم عامل اصلی تعیین کننده اسمولالیته خارج سلولی می باشند.
آب و سدیم از نظر فیزیولوژیکی ارتباط بسیار نزدیکی با یکدیگر دارند. با افزایش آب آزاد بدن سدیم سرم رقیق شده و ممکن است از غلظت آن کاسته شود. کلیه ها این وضع را با ذخیره کردن سدیم و دفع آب جبران می کند ، چناچه آب آزاد بدن کم شود، غلظت سدیم سرم افزایش می یابد. در این صورت کلیه با ذخیره نمودن آب آزاد در مقابل این وضعیت عکس العمل نشان می دهد. آلدوسترون ، فاکتور ناتریورتیک و ADH همگی در این فعالیت جبرانی کلیه مشارکت می نماید.
افزایش سطح: کم آبی بدن، نارسایی قشر فوق کلیه، درمان با دیورتیک ها، سندرم ترشح نامناسب آنتی دیورتیک هورمون (SIADH)، کتواسیدوز دیابتی، نارسایی مزمن کلیه.
کاهش سطح: نارسایی احتقانی قلب، سوء جذب، اسهال، بیماری کوشینگ، آلدسترونیسم.
