سنگ کلیه توده‌های کوچک و سختی است که در کلیه‌ها تشکیل می‌شود. در آزمایش سنگ کلیه از یک یا چند روش آزمایش برای بررسی و تعیین ترکیب سنگ استفاده می‌شود. این کار به منظور کمک به شناسایی علت ایجاد سنگ و در صورت امکان جلوگیری از تشکیل سنگ‌های بیشتر انجام می‌شود.
کلیه‌ها بخشی از دستگاه ادراری هستند. دستگاه ادراری همچنین از دو حالب، مثانه و مجرای ادرار نیز تشکیل شده است. کلیه‌ها مواد زائد موجود در خون را فیلتر کرده و ادرار تولید می‌کنند که از طریق حالب‌های لوله ای شکل از کلیه‌ها به مثانه منتقل می‌شود و سپس ادرار از طریق مثانه و از مجرای ادرار خارج می‌شود. این یک فرآیند مداوم فیلتراسیون مواد زائد، تولید ادرار و دفع آن است.
سنگ‌های ادراری بطور معمول در کلیه تشکیل می‌شوند و می‌توانند باعث ایجاد مشکل شوند زیرا به اندازه کافی بزرگ شده و مانع جریان ادرار می‌شوند یا از جای خود خارج شده و حرکت کرده و از کلیه از طریق حالب شروع به پائین رفتن می‌کنند، جایی که باعث انسداد موقت و کشش، تحریک و یا آسیب رساندن به دیواره‌های حالب می‌گردند. حرکت سنگ می‌تواند دردی ناگهانی و شدید ایجاد کند که ممکن است متناوب یا مداوم باشد. بسیاری از سنگ‌ها سرانجام از طریق ادرار از بدن خارج می‌شوند، اما برخی از آنها خیلی بزرگ هستند یا شکل آنها بسیار نامنظم است تا بتوانند از بدن خارج شوند. سنگ‌های بسیار بزرگ، که به طور معمول نمی‌توانند از کلیه به حالب منتقل شوند، و نیز سنگ‌های کوچکتری که وارد مجاری حالب می‌شوند اما از آنها عبور نمی‌کنند، به نوعی درمان (جراحی) نیاز دارند.
ممکن است لازم باشد سنگ با جراحی برداشته شود، غالباً از دستگاه‌هایی استفاده می‌شود که از مجرای ادرار و مثانه به محل سنگ منتقل می‌شوند. برای برخی از سنگ‌ها می‌توان سنگ را در محل خود با استفاده از امواج ضربه‌ای هدف قرار داد. به این فرآیند سنگ شکنی خارج از بدن (با استفاده از امواج) گفته می‌شود.
ذرات و قطعات کوچک‌تر باقی‌مانده می‌توانند از طریق دستگاه ادراری عبور کنند. سنگ‌ها به چند دلیل ممکن است ایجاد شوند، اما بیش‌ترین علت آن این است که غلظت زیادی از یک ماده شیمیایی خاص در ادرار وجود دارد که نمی‌تواند به‌صورت محلول باقی بماند و رسوب می‌کند و بلورها را تشکیل می‌دهد. این مسئله همچنین می‌تواند هنگامی رخ دهد که فرد به طور مزمن مقدار کافی مایعات دریافت نمی‌کند و در نتیجه ادرار بسیار غلیظ تولید می‌کند.
بسته به میزان و نوع متبلور شدن مواد و محل تشکیل آن، سنگ کلیه ممکن است گرد، تیز و مواج یا نامنظم با شاخه باشد (اصطلاحاً شاخ گوزنی نامیده می‌شود).
اندازه آن می‌تواند از دانه شن تا بزرگ‌تر از یک توپ گلف باشد. ترکیب سنگ بستگی به فراوانی بیش از حد مواد شیمیایی موجود در ادرار دارد. سنگ ممکن است فقط دارای یک ترکیب شیمیایی باشد یا مواد شیمیایی مختلفی در لایه‌های مختلف آن وجود داشته باشد.
