اسپرماتوسل (Spermatocele) یا کیست سلول های نطفه ساز
اسپرماتوسل یک توده کیست مانند است که بر روی اپیدیدیم (اپیدیدیم مجرای انتقال اسپرم است که بصورت یک لوله ی باریک در هم پیچیده در پشت و بالای بیضه قرار دارد و به آن چسبیده است) ایجاد می شود. این توده بدخیم نبوده و عموما بدون درد است و توسط یک مایع شفاف و شیری رنگ که ممکن است حاوی اسپرم باشد پر شده است.
نشانه های اسپرماتوسل
توده بیضه معمولا علائم و نشانه ای نداشته و اندازه ی آن ممکن است ثابت باقی بماند. ولی اگر خیلی بزرگ شود احتمال دارد باعث علائم زیر شود:
احساس درد یا ناراحتی در بیضه
احساس سنگینی در بیضه
احساس وجود توده یا پری پشت و بالای بیضه
علل اسپرماتوسل
علت اسپرماتوسل نامشخص است. توده بیضه ممکن است به دلیل انسداد یکی از لوله های انتقال اسپرم در درون اپیدیدیم باشد. ضربه و التهاب نیز ممکن است در انسداد لوله های انتقال اسپرم نقش داشته باشند.
عوامل خطر
عوامل خطر چندانی برای بروز اسپرماتوسل بجز افزایش سن وجود ندارد. ولیکن اسپرماتوسل ها غالبا در مردان بین سن ۲۰ تا ۵۰ سال یافت می شود.
عوارض توده بیضه
بعید است که اسپرماتوسل، باعث عوارض شود.با اینحال، اگر اسپرماتوسل دردناک شود یا رشد کرده و آنقدر بزرگ شود که باعث ناراحتی شود، ممکن است برای برداشتن توده بیضه نیاز به جراحی شود. برداشتن اسپرماتوسل با جراحی ممکن است باعث آسیب اپیدیدیم یا لوله انتقال اسپرم (مجرای واز – مجرایی که اسپرم را از اپیدیدیم به آلت تناسلی منتقل می کند) شود.آسیب به هر کدام از این مجاری می تواند منجر به ناباروری شود. عارضه ی احتمالی دیگر که می تواند بعد از جراحی رخ دهد عود اسپرماتوسل است، اگر چه این حالت نادر است.
آزمایش‌ها و تشخیص کیست اپیدیدیم
برای تشخیص کیست اپیدیدیم لازم است یک معاینه بالینی بر روی شما انجام شود. با جود آنکه اپیدیدیم معمولاً دردناک نیست، اما ممکن است هنگامی که پزشک توده کیست اپیدیدیم در کیسه بیضه را لمس می‌کند (یا به آرامی روی آن ضربه می‌زند) کمی درد داشته باشد. همچنین ممکن است آزمایش‌های زیر برای تشخیص کیست اپیدیدیم در شما انجام شود:
ترانس ایلومینیشن:
در این آزمایش، پزشک نور را به درون کیسه بیضه شما می‌تاباند و این نور نشان می‌دهد که توده کیست اپیدیدیم در کیسه بیضه از مایع پر شده است و حالت جامد ندارد.
سونوگرافی(اولتراسوند):
اگر کیست اپیدیدیم در آزمایش ترانس ایلومینیشن به وضوح قابل تشخیص نباشد، با آزمایش سونوگرافی می‌توان تعیین کرد که توده مورد نظر همان کیست اپیدیدیم است یا چیز دیگری است. از این آزمایش که در آن با استفاده از امواج صوتی با فرکانس بالا تصاویری از ساختارهای داخلی بدن گرفته می‌شود، می‌توان جهت تشخیص عوامل دیگری از قبیل تومور بیضه که احتمالاً باعث تورم کیسه بیضه شده است استفاده کرد.
