بروسلوز بیماری عفونی است که بر اثر گونه های مختلف باکتری بروسلا ایجاد می شود.این باکتری در انسان ایجاد بیماری بروسلوز(تب مالت،تب مواج) می کندو انتقال آن به انسان از طریق حیوانات (بیشتر دام ها) است و در حیوان ماده آلوده به این باکتری باعث سقط جنین می شود.نحوه ی انتقال باکتری بروسلا به انسان از سه طریق امکان پذیر است:
1- خوردن گوشت نپخته یا مصرف محصولات لبنی غیرپاستوریزه
رایج ترین راه برای آلوده شدن،خوردن یا نوشیدن محصولات لبنی غیرپاستوریزه یا خام است. وقتی گوسفند ، بز ، گاو یا شتر آلوده به این باکتری می شوند ، شیر آنها هم نیزحاوی این باکتری است.اگر شیر حیوانات آلوده پاستوریزه نشود ، عفونت به افرادی که محصولات آن حیوان را مصرف می کنند منتقل می شود.
2- تنفس باکتری های عامل بروسلوز (استنشاق)
تنفس باکتری های عامل بروسلوز نیز ممکن است منجر به عفونت شود. این خطر به طور کلی برای افرادی که در آزمایشگاه هایی که در مواجهه با بروسلا اند، بیشتر است. علاوه بر این ، کارکنان کشتارگاه ها و بسته بندی گوشت نیز در معرض باکتری ها قرار گرفته و در نهایت آلوده می شوند.
3-ورود به بدن به وسیله زخم موجود بر روی پوست
باکتری ها همچنین می توانند از طریق تماس با حیوانات آلوده وارد زخم های پوستی یا مخاط شوند.
افرادی که با حیوانات یا فضولات حیوانات (حیوانات تازه متولد شده ، جنین و مدفوع ناشی از تولد) تماس دارند در معرض خطر آلودگی با بروسلا هستند.این افراد شامل:
+کارگران کشتارگاه
+کارکنان کارخانه بسته بندی گوشت
+دامپزشکان
انتقال بروسلوز فرد به فرد بسیار نادر است. مادران مبتلا به شیردهی ممکن است عفونت را به نوزادان خود منتقل کنند. به ندرت انتقال جنسی گزارش شده است. در حالتی که غیر معمول است ، انتقال ممکن است از طریق پیوند بافت یا تزریق خون نیز رخ دهد.
گونه های این باکتری بر اساس حیوان منبع نام گذاری می شوند:
- بروسلا آبورتوس: گاو
- بروسلا سویس: خوک و گوزن شمالی
- بروسلا کانیس: سگ
- بروسلا اویس: گوسفند
- بروسلا نئوتوما: موش صحرائی
- بروسلا ملیتنسیس: گوسفند و بز
علائم اولیه شامل:
- تب
- تعرق
- ضعف
- بی اشتهایی
- سردرد
- درد عضلانی و مفاصل
- خستگی
برخی از علائم می توانند به مدت طولانی تری پایدار باشند و بعضی هم هرگز از بین نروند و یا دوباره بروز پیدا کنند.مثل
- تب های مکرر
- آرتریت
- تورم بیضه
- اندوکاردیت
- علائم عصبی (در کمتر از 5% موارد)
- خستگی مزمن
- افسردگی
- تورم کبد و طحال
بیماری تب مالت از نظر بالینی به سه حالت حاد (Acute)، تحت حاد (Subacute) و مزمن (chronic) دیده می شود.بیشتر از 80 % افرادی که دچار این بیماری می شوند، در صورت مصرف آنتی بیوتیک مناسب درمان شده و بهبود می یابند اما در مواردی هم بازگشت بیماری و شکل مزمن آن دیده می شود.
پاسخ آنتی بادی ها علیه باکتری بروسلا شامل IgA, IgG, IgM و به طور جزئی IgE می باشد.در اواخر هفته اول یا اوائل هفته دوم مرحله حاد، ابتدا IgM در سرم ظاهر شده و مقدار آن بین 2 تا 3 هفته به بیشترین مقدار خود میرسد.در اواخر این مرحله،تمام آزمایشات سرولوژیکی مثبت می باشند.معمولاً در هفته چهارم تا هشتم مرحله حاد بیماری،تیتر آنتی بادی IgG کاهش می یابد.تیتر IgM از 6ماه تا 2 سال ممکن است بالا باشد و به طور معمول هر سه ماه یک رقت کاهش می یابد.در این گونه موارد برای آگاهی از تاثیر درمان و وضعیت بیماری باید تیتر آنتی بادی ضد بروسلا در دوره ی نقاهت و پس از درمان با مرحله حاد مقایسه شوند.اگر تیتر کاهش یابد نشان دهنده ی تاثیر مثبت درمان و فروکش نمودن بیماری است.
در بروسلوز حاد انسانی، ابتدا IgM افزایش می یابد و گاهی IgM تنها ایمونوگلوبولینی است كه در هفته های اول بیماری یافت میشود و میزان آن در عرض سه ماه پس از شروع عفونت افت میكند. در حالیكه آنتی بادی IgG از هفته دوم به بعد شروع به افزایش میكند و در موارد درمان نشده، به مدت حداقل یكسال در حد بالائی باقی می ماند ولی در بیمارانی كه بنحو كاملی درمان شده اند میزان آن در عرض شش ماه تا یكسال پس از شروع بیماری به حداقل رسیده و یا كاملا محو میگردد و لذا تداوم افزایش این آنتی بادی، ممكن است ناشی از تداوم ارگانیسم های زنده داخل سلولی در نسوج رتیكولوآندوتلیال یا سایر كانون های عفونت، باشد. همچنین آنتی بادی IgA هفته ها بعد از ظاهر شدن IgG قابل بررسی است و فاقد ارزش تشخیصی، میباشد.
طی عفونت مجدد یا تشدید (Exacerbation) عفونت قبلی عیار آنتی بادی IgG و احتمالا آنتی بادی IgM ضد بروسلائی، افزایش می یابد ولی میزان افزایش IgM در عود بروسلوز، مورد بحث صاحبنظران میباشد و مطالعات اخیر، حاكی از آنست كه طی عود بروسلوز، فقط IgG افزایش می یابد.
