گال یا جرب اسکابئی (Scabies) ، یک بیماری پوستی است با عامل یک بند پا یا جرب که با خارش شدید پوست خود را نشان می دهد.
عامل بیماری گال یک جاندار بسیار ریز از بندپایان است که هشت پا دارد و در پوست حفراتی را حفر می کند و در این حفرات تخم گذاری کرده و باعث خارش شدید پوست می شود. این جاندار مایت یا جرب (Mite) با نام علمی Sarcopetes scabiei است. از علایم گال می توان به خارش شدید است که مخصوصا در شبها هنگام خوابیدن شدت می یابد، فرد خود را شدیدا می خاراند که باعث ایجاد زخم هایی در سطح پوست بیمار می شود.
اتیولوژِ ی
بیماری گال یا اسکابئی در تمام دنیا پراکنده بوده و در تمام گروه های سنی دیده می شود. گال در اثر تماس مستقیم با فرد مبتلا به گال و اکثرا با استفاده از لباس ها و یا ملحفه های مشترک گسترش می یابد. شیوع گال با وفور بالا در خانه های سالمندان، مراکز نگهداری سالمندان و کودکان و نیز مهدکودک ها یافت می شود. جرب ها یا مایت هایی که باعث گال می شوند، وارد پوست فرد شده وبعد از جفت گیری شروع به تخم ریزی می کنند و حفراتی را در زیر پوست حفر کرده که مانند علامت مداد است به جای می گذارند.
راههای انتقال گال
گال در اثر تماس پوست فرد آلوده به پوست سالم انتقال پیدا می کند.
حیوانات نمی توانند باعث انتشار این بیماری در انسان شوند و مخزن بیماری گال بشمار نمی روند.
احتمال انتقال گال توسط استخرهای شنا بسیار کم می باشد.
انتقال گال با تماس با حوله، ملحفه و لباس فرد مبتلا به گال انجام می گیرد
تماس مستقیم با اشیاء مورد استفاده توسط افرادی که بیماری گال دارند و این اشیاء خشک و سفت هستند، موجب انتقال گال نمی شود.
علائم بیماری گال
– 1-احساس خارش، که در شب ها بدتر می شود از علایم بیماری گال است.
– 2-ایجاد بثورات پوستی، اکثرا در بین انگشتان از علایم بیماری گال است
– 3-زخم (خراش) بر روی پوست در اثر خاراندن و کندن نیز از علایم بیماری گال است
– 4-خطوط نازک مدادمانند بر روی پوست می تواند از علایم بیماری گال باشد
– 5- جرب یا مایت ها ممکن است بر روی پوست نوزادان انسان نیز منتشر شوند و عامل بوجود آمدن جوش هایی بر روی بدن نوزاد و نیز تاول های کوچک بر روی کف دست و پاهای آنها شوند.
– 6-در کودکان، جرب یا مایت ها ی عامل گال بر شانه ها، سر، گردن، کف دست ها و پاها اثر می گذارند.
-7-در نوجوانان و کودکان بزرگ تر ، جرب یا مایت ها بر مچ ها، دست ها، اندام تناسلی و شکم را آلوده می سازند.
آزمایش تشخیص گال
– معاینه پوست می تواند نشان دهنده علائم بیماری جرب (گال) می باشد.
– آزمایش میکروسکوپی نمونه فشاری پوست برای ثابت کردن وجود جرب یا مایت های ریزی که باعث بیماری گال می گردد.
– بیوپسی پوست (نمونه برداری از پوست) نیز یکی از آزمایش های مفید برای بیماری گال می باشد.
خارش را می توان با استفاده از کمپرس آب سرد و نیز پماد کالامین کاهش داد
