Post contents [Show]
- آزمایش FBS چیست؟
- FBS همان آزمایش fasting blood sugar است و بصورت ناشتا انجام میشود تا سطح قند خون مورد ارزیابی قرار گیرد.
-
چرا آزمایش FBS تجویز میشود؟
- مهمترین دلیل تجویز این آزمایش کمک به تشخیص دیابت است. علاوهبر این، گاهی برای بررسی اثربخشی پروسه درمانی نیز آزمایش FBS به عنوان چکاپ انجام میشود. آزمایش قند خون با ارائه نتایج فوری، امکان ارزیابی موارد زیر را فراهم میکند:
- آیا سطح قند خون نرمال است؟
- آیا داروهای تجویز شده برای دیابت اثربخش بودهاند؟
- آیا نیازی به تغییر برنامه غذایی یا فعالیتهای ورزشی هست؟
-
در شرایط زیر خطر ابتلا به دیابت افزایش مییابد:
- اگر سن بالاتر از ۴۵ سال باشد.
- کسانی که سابقه دیابت بارداری دارند.
- اگر فرد مبتلا به اضافه وزن و چاقی باشد.
- افرادی که سابقه مقاومت به انسولین دارند.
- فرد دارای سابقه خانوادگی ابتلا به دیابت است.
- اگر فرد سابقه سکته مغزی یا فشار خون بالا دارد.
- فشار خون و تریگلیسیرید بالا و کلسترول خوب (HDL) پایین باشد.
- اگر انجام آزمایش قند خون ناشتا را بطور سالیانه انجام ندهید، امکان دارد به دیابت مبتلا بوده و در زمان دیرتری از این موضوع آگاه شوید.
-
چطور برای آزمایش قند خون ناشتا حاضر شوم؟
- آزمایش قند حداقل 8 ساعت ناشتایی لازم دارد. در صورتی که آزمایش های مربوط به چربی خون مثل تری گلیسرید مدت زمان ناشتایی حداقل 12 ساعت است. این مدت نباید بیش از 16 ساعت باشد.
- شب قبل از آزمایش یک وعده شام سبک بخورید و سعی کنید تغییر خاصی در رژیم غذاییتان نداشته باشید.
- اگر داروی خاصی مصرف میکنید، حتما قبل از نمونهگیری و انجام آزمایش با پزشک راجع به آن صحبت کنید.
- در طی مدت زمان ناشتایی میتوانید برای رفع تشنگی آب بنوشید؛ اما مصرف چای، قهوه و آبمیوه ممنوع است.
- سعی کنید مدت زمان ناشتایی را رعایت کنید. اگر زودتر یا دیرتر برای انجام آزمایش قند خون ناشتا، اقدام کنید، ممکن است نتیجه آزمایش خون با خطا مواجه شود.
- هنگام مراجعه به آزمایشگاه، حتما یک خوراکی همراه داشته باشید تا پس از نمونهگیری بخورید. به این ترتیب از ضعف احتمالی جلوگیری میکنید.
-
تفسیر آزمایش FBS چگونه است؟
- نرمال
- در این حالت نتیجه تست زیر ۱۰۰ میلیگرم در دسیلیتر خواهد بود. این نتیجه رضایتبخش بوده و به این معنا است که به دیابت مبتلا نشدهاید.
- پیش دیابتیک
- در این حالت میزان گلوکز بین ۱۰۰ تا ۱۲۵ میلیگرم در دسی لیتر است. این یعنی شما در معرض ابتلا به دیابت قرار دارید. در این شرایط مصرف دارو پیشنهاد نمیشود، اما به طور جدی باید به فکر تغییر سبک زندگی خود باشید.
- دیابتیک
- در این حالت سطح گلوکز در خون به بیش از ۱۲۶ خواهد رسید. در این شرایط معمولا متخصص برای تایید نتیجه آزمایش، تکرار آن را تجویز خواهد کرد.
- علائم قند خون بالا چیست؟
- همان گونه که گفته شد، میزان نرمال قند خون در بدن، با توجه به سن فرد آزمایش دهنده تعیین میشود. بدون تردید، اختلال در مقدار نرمال، سبب ایجاد نشانهها و علائم بالینی در فرد میشود . از جمله آنها میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- دلایل بالا بودن سطح قند خون
- دلایل پایین بودن سطح قند خون
- تستهای مربوط با آزمایش قندخون ناشتا:
- در کنار انجام آزمایش FBS، معمولا از سایرآزمایش های قندخون نیز، استفاده خواهد شد:
-
معایب بالا بودن قند خون
- افزایش سطح قند خون در بدن ممکن است عوارض و مشکلات جسمانی را به همراه داشته باشد، به خصوص اگر در بلند مدت بیتوجهی شود. برخی از معایب داشتن قند خون بالا عبارتند از:
- بیماری دیابت: افزایش قند خون میتواند به بیماری دیابت منجر شود، که به صورت مزمن است و نیاز به مراقبت مداوم و مدیریت دارد.
- بیماریهای قلبی و عروقی: افزایش سطح قند خون ممکن است خطر بروز بیماریهای قلبی و عروقی را افزایش دهد، از جمله بیماریهای قلبی عروقی، سکته قلبی و فشار خون بالا.
- مشکلات نقص اعصاب: افزایش قند خون میتواند باعث آسیب به سیستم عصبی شود، که ممکن است منجر به مشکلاتی از جمله درد عصبی، خارش، سوزش و مشکلات مربوط به عملکرد عصبی شود.
- مشکلات چشم: افزایش قند خون میتواند باعث مشکلاتی در چشمان شود، از جمله نزدیک بینی، دور بینی، تاری دید و حتی بیماریهای جدی مانند نارسایی شبکیه و کوری.
- مشکلات کلیوی: افزایش سطح قند خون میتواند باعث آسیب به کلیهها شود و منجر به نارسایی کلیه شود.
- عفونتهای تناسلی: افزایش قند خون میتواند باعث آسیب به سیستم ادراری و تناسلی شود، که ممکن است با افزایش خطر عفونتهای تناسلی همراه باشد. {
آزمایش FBS چیست؟
FBS همان آزمایش fasting blood sugar است و بصورت ناشتا انجام میشود تا سطح قند خون مورد ارزیابی قرار گیرد.
چرا آزمایش FBS تجویز میشود؟
مهمترین دلیل تجویز این آزمایش کمک به تشخیص دیابت است. علاوهبر این، گاهی برای بررسی اثربخشی پروسه درمانی نیز آزمایش FBS به عنوان چکاپ انجام میشود. آزمایش قند خون با ارائه نتایج فوری، امکان ارزیابی موارد زیر را فراهم میکند:
-
آیا سطح قند خون نرمال است؟
-
آیا داروهای تجویز شده برای دیابت اثربخش بودهاند؟
-
آیا نیازی به تغییر برنامه غذایی یا فعالیتهای ورزشی هست؟
در شرایط زیر خطر ابتلا به دیابت افزایش مییابد:
-
اگر سن بالاتر از ۴۵ سال باشد.
-
-
اگر فرد مبتلا به اضافه وزن و چاقی باشد.
-
افرادی که سابقه مقاومت به انسولین دارند.
-
فرد دارای سابقه خانوادگی ابتلا به دیابت است.
-
اگر فرد سابقه سکته مغزی یا فشار خون بالا دارد.
- فرد کم تحرک است و فعالیت فیزیکی او در حد قابل قبول نیست.
-
فشار خون و تریگلیسیرید بالا و کلسترول خوب (HDL) پایین باشد.
اگر انجام آزمایش قند خون ناشتا را بطور سالیانه انجام ندهید، امکان دارد به دیابت مبتلا بوده و در زمان دیرتری از این موضوع آگاه شوید.
چطور برای آزمایش قند خون ناشتا حاضر شوم؟
-
آزمایش قند حداقل 8 ساعت ناشتایی لازم دارد. در صورتی که آزمایش های مربوط به چربی خون مثل تری گلیسرید مدت زمان ناشتایی حداقل 12 ساعت است. این مدت نباید بیش از 16 ساعت باشد.
-
شب قبل از آزمایش یک وعده شام سبک بخورید و سعی کنید تغییر خاصی در رژیم غذاییتان نداشته باشید.
-
اگر داروی خاصی مصرف میکنید، حتما قبل از نمونهگیری و انجام آزمایش با پزشک راجع به آن صحبت کنید.
-
در طی مدت زمان ناشتایی میتوانید برای رفع تشنگی آب بنوشید؛ اما مصرف چای، قهوه و آبمیوه ممنوع است.
-
سعی کنید مدت زمان ناشتایی را رعایت کنید. اگر زودتر یا دیرتر برای انجام آزمایش قند خون ناشتا، اقدام کنید، ممکن است نتیجه آزمایش خون با خطا مواجه شود.
هنگام مراجعه به آزمایشگاه، حتما یک خوراکی همراه داشته باشید تا پس از نمونهگیری بخورید. به این ترتیب از ضعف احتمالی جلوگیری میکنید.
تفسیر آزمایش FBS چگونه است؟
-
نرمال
در این حالت نتیجه تست زیر ۱۰۰ میلیگرم در دسیلیتر خواهد بود. این نتیجه رضایتبخش بوده و به این معنا است که به دیابت مبتلا نشدهاید.
-
پیش دیابتیک
در این حالت میزان گلوکز بین ۱۰۰ تا ۱۲۵ میلیگرم در دسی لیتر است. این یعنی شما در معرض ابتلا به دیابت قرار دارید. در این شرایط مصرف دارو پیشنهاد نمیشود، اما به طور جدی باید به فکر تغییر سبک زندگی خود باشید.
-
دیابتیک
در این حالت سطح گلوکز در خون به بیش از ۱۲۶ خواهد رسید. در این شرایط معمولا متخصص برای تایید نتیجه آزمایش، تکرار آن را تجویز خواهد کرد.
علائم قند خون بالا چیست؟
همان گونه که گفته شد، میزان نرمال قند خون در بدن، با توجه به سن فرد آزمایش دهنده تعیین میشود. بدون تردید، اختلال در مقدار نرمال، سبب ایجاد نشانهها و علائم بالینی در فرد میشود . از جمله آنها میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
-
تشنگی مداوم
-
تکرر ادرار
-
خشکی دهان
-
درد در ناحیه شکم
-
دیر بهبود یافتن زخم
دلایل بالا بودن سطح قند خون
-
داروها
-
حملهی قلبی
-
بیماری کلیوی
-
پرکاری تیروئید
-
سرطان پانکراس
-
پانکراتیت یا التهاب پانکراس
-
استرس وارد شده به بدن در اثر بیماری، ضربه یا جراحی
دلایل پایین بودن سطح قند خون
اگر نتایج آزمایش خون پایینتر از حد طبیعی گلوکز باشد، ممکن است نشانهای از موارد زیر باشد:
-
کم کاری تیروئید
-
سو مصرف الکل
-
بیماری کلیوی یا کبدی
-
کم کاری غدهی هیپوفیز
-
استفادهی بیش از حد نیاز از انسولین
-
انسولینوما که نوعی تومور پانکراس است
-
بیماری آدیسون که با سطح پایین کورتیزول مشخص میشود
تستهای مربوط با آزمایش قندخون ناشتا:
در کنار انجام آزمایش FBS، معمولا از سایرآزمایش های قندخون نیز، استفاده خواهد شد:
-
Bs2hpp (قند خون دو ساعته)
-
HbA1c (هموگلوبین ایوانسی)
-
-
GCT (چالش گلوکز)
معایب بالا بودن قند خون
-
بیماری دیابت: افزایش قند خون میتواند به بیماری دیابت منجر شود، که به صورت مزمن است و نیاز به مراقبت مداوم و مدیریت دارد.
-
بیماریهای قلبی و عروقی: افزایش سطح قند خون ممکن است خطر بروز بیماریهای قلبی و عروقی را افزایش دهد، از جمله بیماریهای قلبی عروقی، سکته قلبی و فشار خون بالا.
-
مشکلات نقص اعصاب: افزایش قند خون میتواند باعث آسیب به سیستم عصبی شود، که ممکن است منجر به مشکلاتی از جمله درد عصبی، خارش، سوزش و مشکلات مربوط به عملکرد عصبی شود.
-
مشکلات چشم: افزایش قند خون میتواند باعث مشکلاتی در چشمان شود، از جمله نزدیک بینی، دور بینی، تاری دید و حتی بیماریهای جدی مانند نارسایی شبکیه و کوری.
-
مشکلات کلیوی: افزایش سطح قند خون میتواند باعث آسیب به کلیهها شود و منجر به نارسایی کلیه شود.
-
عفونتهای تناسلی: افزایش قند خون میتواند باعث آسیب به سیستم ادراری و تناسلی شود، که ممکن است با افزایش خطر عفونتهای تناسلی همراه باشد.