کیست گانگلیونی (Ganglion Cyst) یک توده‌ی بافتی پر از مایع است که معمولا در راستای تاندون‌ها و مفاصل ظاهر می‌شود. این عارضه غالبا روی دست به خصوص قسمت مچ دست بروز می‌کند ولی ممکن است اطراف پا و مچ پا هم باشد.
کیست‌های گانگلیونی ممکن است به قطر دو سانت بزرگ باشند. بعضی از این کیست‌ها از زیر پوست قابل مشاهده‌اند ولی بعضی هم به قدری کوچک اند که نمی‌توان آن‌ها را دید. این کیست‌ها رایج و در بیشتر موارد بی خطر اند. سرطان‌زا نیستند و غالبا بدون درمان خاصی از بین می‌روند.
کیست گانگلیونی چه علائمی دارد؟
رایج‌ترین علائم کیست‌های گانگلیونی شامل یک توده‌ی قابل مشاهده، احساس ناراحتی و درد هستند. اگر کیست روی پا یا مچ پایتان است ممکن است حین پوشیدن کفش شما را اذیت کند.
این کیست‌ها اگر نزدیک عصب باشند ممکن است علائم زیر را ایجاد کنند:
از دست رفتن حرکت
کرختی
درد
احساس گزگز
بعضی کیست‌های گانگلیونی ممکن است به مرور بزرگتر یا کوچکتر شوند.
چه چیزی باعث به وجود آمدن کیست گانگلیونی می‌شود؟
کیست‌های گانگلیونی در اثر تجمع مایع در مفصل یا اطراف تاندون‌های ساختارهای زیر ایجاد می‌شوند:
دست
مچ دست
مچ پا
پا
این تجمع ممکن است در اثر آسیب دیدگی یا استفاده‌ی بیش از حد رخ دهد ولی معمولا دلیل آن ناشناخته است.
کیست‌های گانگلیونی بیشتر در زنان و افرادی که فعالیت‌های تکراری و پرتنش انجام می‌دهند –مانند ژیمناست‌ها- بروز پیدا می‌کنند.
کیست‌های گانگلیونی چگونه تشخیص داده می‌شوند؟
پزشک در ابتدا توده را معاینه می‌کند. تاریخچه‌ی پزشکی شما را می‌گیرد و از سابقه‌ی بروز این کیست‌ها سوال می‌پرسد. ممکن است از تست‌هایی مانند تصاویر X-ray، اولتراسوند، یا MRI استفاده کند؛ مخصوصا در مواردی که توده قابل مشاهده نباشد. همچنین ممکن است از مایع درون کیست برای آزمایش نمونه‌گیری شود.
کیست‌های گانگلیونی چگونه درمان می‌شوند؟
کیست‌های گانگلیونی اغلب بدون درمان خاصی از بین می‌روند. اگر کیست باعث درد یا ناراحتی نشود درمان هم ضروری نیست.
پزشک ممکن است کارهای زیر را توصیه کند:
از حرکات مکرر دست و مچ بپرهیزید
ارتوزی بپوشید که مچ دست را بی‌حرکت کند. بی‌حرکتی باعث کوچک شدن کیست می‌شود. در مطلب «ارتوز یا بریس و انواع آن را بشناسید» می‌توانید بیشتر با اروتز ها و کاربرد آن‌ها آشنا شوید.
کفش‌هایی بپوشید که به کیست‌ها فشار وارد نمی‌کنند.
اگر کیست گانگلیونی باعث ایجاد درد یا محدودیت حرکتی می‌شود، پزشک ممکن است آن را تخلیه کند. طی این فرایند، مایع درون کیست توسط سرنگ کشیده می‌شود. اگر این درمان‌ها اثر نکند ممکن است کیست را با جراحی بردارند. با این حال، در موارد نادری حتی اگر جراحی هم انجام شود، ممکن است کیست دوباره برگردد.
