در حالت طبیعی مقدار بسیار کمی پروتئین (حدود ۱۵۰ میلیگرم درشبانه روز ) در ادرار دفع می شود که این میزان بسیار ناچیز بوده و با روشهای معمول بررسی پروتئین ادرار قابل ارزیابی نمی باشد. این پروتئین ها از پلاسما و دستگاه ادراری منشا می گیرند. حدود یک سوم آلبومین و بقیه پروتئین های پلاسما به ویژه پروتئین هایی از دسته گلوبولین ها، بتا ۲ میکروگلوبولین ،زنجیره سبک ایمونوگلوبولین و لیزوزیم می باشند. گلیکوپروتئین تام هورسفال ترشح شده از سلول های لوله انتهایی حدود یک سوم و یا بیشتر پروتئین های تام دفعی طبیعی را تشکیل می دهد. ایمونوگلبولین A ترشحات دستگاه ادراری، آنزیم ها و پروتئین های سلول های اپی تلیال به مقدار ناچیزی در ادرار طبیعی یافت می شوند. در افراد سالم ممکن است هنگام ورزش یا از دست دادن آب مقدار پروتئین ادرار افزایش یابد. میزان پروتئین ادرار تحت شریط پاتولوژیک نظیر بیماری های کلیوی، بیماری های اتوایمیون و بیماری مولتیپل میلوما افزایش می یابد.
برای تشخیص نوع پروتئین ادرار نیاز به الکتروفورز و جداسازی پروتئین های ادرار و سرم می باشد. الکتروفورز پروتئینهای ادرار، آنها را براساس بار الکتریکی جدا کرده و نوع آسیب کلیوی را مشخص میکند. براساس این آزمایشات و یافته های بالینی پروتئینوری را می توان به نوع گلومرولی و لوله ای تقسیم کرد که هریک نشانگر ضایعه ای در بخشی از نفرون است. همچنین نوع سوم پروتئینوری که در ابتدا با بیماری گلومرول یا لوله ای همراه نبوده ولی ممکن است موجب بیماری کلیه شود.
در پروتئینوری گلومرول مقادیر زیادی آلبومین و پروتئین هایی نظیر آنتی ترومبین، ترانسفرین، پرآلبومین، آلفا ۱ اسید گلیکوپروتئین و آلفا ۱ آنتی تریپسین دفع می شود. سندرم نفروتیک با بیماری گلومرولی همراه است.
در پروتئینوری لوله ای پروتئین هایی با وزن مولکولی پایین نظیر آلفا ۱ میکروگلوبولین، بتا ۲میکرو گلوبولین، ایمونوگلوبولین های زنجیره سبک و لیزوزیم در ادرار دفع می شوند که باید به میزان زیادی جذب شوند.
مولتیپل میلوما یک نوع بدخیمی در سلولهای تولید کننده آنتی بادی است که این سلولها شروع به تولید گاماگلبولین های منوکلونال کرده که در اغلب موارد این پروتئینها شامل زنجیره سبک آنتی بادی نیز می باشد و در نتیجه این زنجیره ها از کلیه عبور کرده و وارد ادرار می شود. گاموپاتی منوکلونال (M-protein) در میلوم مولتیپل، ماکروگلوبولینمی والدن اشتروم، بیماریهای لنفوپرولیفراتیو از جمله CLL و آمیلوئیدوز سیستمیک اولیه دیده میشود.
