هاپتوگلوبین از پروتئین های فاز حاد بوده و تیتر پلاسمایی آن در حالت های التهابی مختلف بالا است.
در زمان لیز گلبول های قرمز هموگلوبین آزاد شده و هاپتوگلوبین به هموگلوبین متصل شده و نوعی کمپلکس محکم غیر کوالانسی هاپتوگلوبین_هموگلوبین می سازد و این کمپلکس به حدی بزرگ است که توانایی عبور از گلومرول را ندارد. پس به نظر می رسد وظیفه ی اصلی هاپتو گلوبین جلوگیری از دفع و اتلاف هموگلوبین آزاد پلاسما از کلیه باشد.
جلوگیری از دفع و اتلاف هموگلوبین آزاد باعث حفظ آهن موجود در هموگلوبین می شود که برای بدن ارزشمند است تا از اتلاف آن جلوگیری کرده و فرد دچار فقر آهن نشود علاوه بر این هاپتو گلوبین آهنی که برای رشد باکتری ها لازم است را برداشته و باکتری ها بدون آهن می مانند در نتیجه از بین میروند در واقع آهن را جذب می کنند و آهن از محیط عمل باکتری جمع می شود.
اندازه گیری هاپتوگلوبین به همراه سایر تست های آزمایشگاهی (LDH, Bili T & D, Anti glibulin Test, Blood smear, CBC) جهت تشخیص آنمی همولایتیک به کار گرفته می شود. آنمی همولایتیک یکی از دلایل غیر شایع کم خونی می باشد که می تواند به صورت ارثی یا به وسیله عوامل اکتسابی محیطی به وجود بیاید.
اندازه گیری سطح هاپتوگلوبین یک تست بسیار حساس جهت تشخیص آنمی همولایتیک می باشد. اگر سطح هاپتوگلوبین پایین باشد تست باید در زمان های مختلف نیز اندازه گیری گردد تا تغییرات غلظت آن مورد بررسی قرار گیرد که آیا لیز شدن RBCها متوقف شده است یا نه؟!
هاپتوگلوبین به عنوان یک پروتئین فاز حاد شناخته می شود و این به این معناست که میزان آن در بیماری های التهابی مانند زخم های التهابی، بیماری های رماتیسمی، حملات قلبی و عفونت ها افزایش می یابد. اگر یک فرد یکی از این بیماری ها را داشته باشد مقدار هاپتوگلوبین در آن تغییر می کند ولی اندازه گیری هاپتوگلوبین به طور معمول جهت تشخیص و دنبال کردن این بیماری ها کاربردی ندارد. همینطور مقدار هاپتوگلوبین می تواند به دنبال از دست دادن حجم زیادی خون و یا در بیماری های حاد و مزمن کلیوی تغییر کند.
