هزینه آزمایش : 24,436,000 ریال

توضیح روش کار :

بررسي روند پاسخ به درمان در بيماران CML

نوع نمونه :

Whole blood (EDTA) , Bone marrow 

حجم نمونه :

5 ml نمونه خون EDTA

2 ml نمونه مغز استخوان

نگهداری نمونه :

5 روز در دمای 2-8 درجه

حمل و نقل نمونه :

انتقال در شرایط یخچالی

 

راهنمای جمع آوری نمونه :

نمونه فریز دفریز نشود

 

اطلاعات لازم از بیمار :

سن بیمار- سابقه بیماری-مصرف دارو

 

آمادگی لازم قبل از نمونه گیری :

معمولاً برای انجام آزمایش خون یا مغز استخوان فرد نیاز به آمادگی خاصی ندارد.

 

اطلاعات بالینی :

در این آزمایش وجود ژن فیوژن BCR-ABL بر روی کروموزوم 22 مورد بررسی قرار می گیرد. زمانی که فردی به لوسمی (سرطان خونی) مشکوک است، این آزمایش توسط پزشک برای تشخیص و یا رد CML و یا فرمی از (ALL (PH⁺positive درخواست می شود. انجام این آزمایش علاوه بر تشخیص نوع سرطان، در فرایند انتخاب درمان، تعیین پیش آگهی بیمار و پیگیری اثر بخشی درمان بسیار حائز اهمیت می باشد.

BCR-ABL در واقع یک توالی ژنی غیر طبیعی بر روی کروموزوم 22 است. پروتئین این توالی علت ایجاد سرطان های خونی CML و فرمی از ALL می باشد. در واقع یک جابجایی متعادل بین کروموزوم های 9 و  22 اتفاق می افتد. در طی این جابجایی ژن ABL1 از کروموزوم 9 به ناحیه ژنی BCR کروموزوم 22 متصل می شود. به کروموزوم 22 حاصل از این جابجایی کروموزوم فیلادلفیا (Philadelphia (Ph)) گفته می شود. این کروموزوم در حدود 95% از بیماران مبتلا به CML و %30 از بیماران بزرگسال مبتلا به ALL و 4% از کودکان مبتلا به ALL مشاهده می شود.

بر حسب محل شکستی که بر روی کروموزوم 22 رخ می دهد، پروتئین های BCR-ABL با وزن و سایز متفاوتی (ایزوفرم) تولید می شوند. در CML بزرگترین سایز پروتئین تولید می شود که پروتئین p210 نام دارد. در حالی که در ALL اغلب پروتئین کوتاه تر p190 تولید می شود. شناسایی این ایزوفرمها با روش های مولکولی امکانپذیر است و به تشخیص افتراقی سرطان های مختلف کمک میکند

آزمایش کیفی BCR-ABL توسط پزشک معالج برای افراد مشکوک به CML و یا ALL، جهت تشخیص قطعی درخواست می شود. همچنین علاوه بر تشخیص، آزمایش کمی میزان BCR-ABL به صورت دوره ای برای بررسی و کنترل پاسخ به درمان و امکان عود مجدد بیماری برای بیمار درخواست می شود.

نام روش اندازه گیری :

Real-time PCR

نام های مشابه :

Philadelphia Chromosome, bcr-abl Oncogene, BCR/ABL

 

نیازهای همراه نمونه :

نام-نام خانوادگی- نوع نمونه

 

عوامل مداخله گر :

هپارین در مقادیر بالا در این آزمایش تداخل ایجاد می کند.

نمونه گیری، جداسازی بافی کت و انجام سایر مراحل آزمایش در شرایط غیر استریل می تواند منجر به ایجاد نتایج مثبت کاذب گردد.

برای جلوگیری از ایجاد نتایج مثبت کاذب باید فضاهای مربوط به استخراج RNA، آماده سازی مواد مورد نیاز واکنش و فضای افزودن نمونه DNA به لوله PCR از هم جدا باشند

موارد عدم پذیرش نمونه :

جمع آوری نمونه ها در شرایط غیر استریل.

سرم، نمونه های فریز شده، نمونه های منعقد شده یا به شدت همولیز شده.

نمونه های جمع آوری شده در ظروف حاوی مواد ضد انعقاد غیر از EDTA (هپارین با غلظت بیش از 10 واحد در میلی لیتر سبب مهار PCR می شود لذا، از نمونه های هپارینه و نیز نمونه بیماران تحت درمان با هپارین نمی توان استفاده کرد).

اطلاعات تکمیلی :

اگر فردی دارای گلبول های سفید غیرطبیعی در مغز استخوان باشد و دارای کروموزوم فیلادلفیا (Ph) و توالی ژن BCR-ABL1 باشد، در این صورت فرد مبتلا به CML یا ALL با Ph مثبت تشخیص داده می شود.

از کسانی که CML دارند، ۹۰-۹۵٪ کروموزوم Ph دارند اگر توسط سیتوژنتیک آزمایش شوند و ۱۰۰٪ دارای توالی ژن BCR-ABL1 توسط FISH و/یا آزمایش مولکولی BCR-ABL1 کیفی هستند. حدود ۳۰ درصد از بزرگسالان مبتلا به B-ALL و ۲-۴ درصد از کودکان مبتلا به B-ALL برای کروموزوم Ph و/یا توالی ژن BCR-ABL1 مثبت هستند.

درصد کمی از افراد مبتلا به CML دارای توالی ژن BCR-ABL1 هستند اما کروموزوم Ph را ندارند. این موارد یا جابه‌جایی‌های متفاوتی دارند که علاوه بر کروموزوم‌های ۹ و ۲۲ شامل یک کروموزوم سوم یا حتی چهارم می‌شود یا یک جابجایی پنهان شامل ۹ و ۲۲ است که با تجزیه و تحلیل معمول کروموزومی قابل شناسایی نیست. از آنجایی که درمان لوسمی های مرتبط با BCR-ABL1 به طور خاص پروتئین تیروزین کیناز تولید شده را هدف قرار می دهد، این افراد همچنان می توانند با آزمایش کمی مولکولی BCR-ABL1 تحت نظر باشند

به ندرت، نه کروموزوم Ph و نه جهش BCR-ABL1 را نمی توان در افرادی که به نظر می رسد CML دارند، یافت. در نظر گرفته می‌شود که این افراد واقعاً CML ندارند و ممکن است جهش‌های ناشناخته‌ای داشته باشند که باعث بیماری شوند.

به طور کلی، اگر مقدار BCR-ABL1 در خون یا مغز استخوان به مرور زمان کاهش یابد، آنگاه فرد به درمان پاسخ می دهد. اگر مقدار BCR-ABL1 به زیر سطح تشخیص آزمایش کاهش یابد و تعداد سلول های خونی فرد نرمال باشد، در این صورت فرد در حال بهبودی در نظر گرفته می شود.